Emissiearme stalsystemen A1.13 en A1.28 mogen niet meer gebruikt worden in het kader van de Wet natuurbescherming met een emissiefactor van 6 kg NH3 zoals op de RAV-lijst vermeld. Op woensdag 7 september 2022 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State dat besloten. Dit is een nieuwe tegenslag in het stikstofdossier en voor bedrijfsontwikkeling in de melkveehouderij.
In de uitspraak wordt gesteld dat het onzeker is of deze emissiearme stalsystemen in de praktijk niet meer ammoniak uitstoten dan de vastgestelde emissiefactor vanuit de Regeling Ammoniak en Veehouderij. Door deze gerede twijfel over de emissiefactoren mogen ze niet langer gebruikt worden voor het verlenen van een natuurvergunning en dus voor bedrijfsontwikkeling. De Raad van State legt in haar oordeel uit dat er wetenschappelijke zekerheid moet zijn over de gebruikte emissiefactoren. Er mag namelijk geen enkele twijfel zijn bij het beoordelen van het effect op een stikstofgevoelig Natura 2000-gebied en dus bij het verkrijgen van een vergunning in het kader van de Wet natuurbescherming.
De Raad van State haalt verder een CBS-onderzoek en CDM-advies aan, waar een onverklaarbaar verlies van stikstof uit naar voren komt. Hierdoor rees het vermoeden dat emissiearme stalsystemen niet doen wat ze beloven. Er is onvoldoende bekend en geborgd wat de invloed is van voer-, management- en omgevingsfactoren in een stal op een vastgestelde emissiefactor. Daar komt nog bij dat uit metingen is gebleken dat de emissie van emissiearme systemen in de praktijk hoger uitvalt dan de officiële emissiefactoren.
De reactie van Minister Schouten en Minister Van der Wal luidt: "Innovatieve oplossingen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de transitie. De uitspraak van de Raad van State raakt boeren die met stalinnovaties aan de slag willen. Wij willen dat boeren met zekerheid investeringen in innovaties kunnen blijven inzetten als een van de opties om stikstof te reduceren. Voor boeren en natuur is het belangrijk dat innovaties wel daadwerkelijk het juiste resultaat opleveren. Daarmee moeten we voortvarend aan de slag. We bestuderen de uitspraak, onderzoeken de gevolgen en komen met voorstellen om de vergunningverlening robuuster te maken."
Flynth-Rombou heeft actief provincies benaderd over dit onderwerp. Zij geven aan intern bezig te zijn alle consequenties in beeld te brengen. De lopende aanvragen met systemen A1.13 en A1.28 staan nu “on-hold”. Daarnaast wordt landelijk (in IPO-verband) besproken hoe nu verder met deze aanvragen.
Hoe nu verder?
De uitspraak gaat enkel over de twee eerder genoemde stalsystemen. Echter is het daarnaast de vraag of de uitspraak niet breder geïnterpreteerd moet worden. Wij achten de kans groot dat de uitspraak ook gevolgen heeft voor andere emissiearme stalsystemen in de melkveehouderij.
Voor nu lijkt het er wel op dat de vergunningverlening met emissiearme stalsystemen tot stilstand is gekomen. Pas als er weer wetenschappelijke zekerheid ontstaat over de systemen zal dat weer op gang kunnen komen. Veel zal hierbij afhangen van de door de Minister eerder aangekondigde onderzoeken naar alle factoren die van belang zijn voor een goede werking van een emissiearm systeem.
Er is veel onzeker wat er de komende periode gaat gebeuren met de emissiearme vloeren maar ook met het hele stikstofbeleid, grondgebondenheid, derogatie etc.
Ondernemen is vooruit kijken! Wat u nu daarbij helpt is het in beeld brengen van wat de effecten van mogelijke scenario’s zijn voor uw locatie en bedrijf. Dit inzicht geeft rust en op basis hiervan kunt u de keuzes maken wat nu wel of niet te doen.